Studenten van de Mandeville Academy hebben een verkennend onderzoek uitgevoerd naar eventuele betrokkenheid van Gouda bij het slavernijverleden in Nederland. De resultaten van dit initiële onderzoek zijn teleurstellend. Weinig bronnen zijn bekend over een directe relatie tussen slavernij en Gouda. De stad heeft bijvoorbeeld – voor zover de geraadpleegde bronnen dit vrijgeven – geen slavenschepen gefinancierd, aandelen gehad in ondernemingen die zich met slavernij bezighielden of rechtstreeks van de slavenhandel geprofiteerd.
De studenten hebben de focus verlegd naar een onderzoek om een oplossing te definiëren voor de jarenlange discussie over de realisatie van een slavernijmuseum. Daarbij is een belangrijke premisse dat (i) voor alle betrokken partijen een genoegzame oplossing moet worden gevonden over de locatie van een slavernijmuseum en (ii) het slavernijmuseum zodanig wordt ingericht dat het aantrekkelijk is voor de jonge generatie en (iii) dat een slavernijmuseum niet afhankelijk mag zijn van subsidie.
De studenten hebben een businessplan opgesteld in samenwerking met de studenten Accountancy van de Hogeschool Rotterdam voor de herbouw van het beruchte slavenschip ‘Leusden’. Nergens in de wereld is een replica bekend van een schip dat werd gebruikt voor de slavenhandel. De herbouw van de ‘Leusden’ lost het locatieprobleem van een slavernijmuseum op. Immers, concurrerende steden als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam kunnen het schip gedurende een bepaalde tijd aan de kade krijgen. De herbouw van een slavenschip geeft visueel weer de ernst en onvoorstelbare barre (criminele) omstandigheden aan waarin slaven werden vervoerd.
De studenten hebben de exacte afmetingen (bouwtekeningen) van de Leusden gevonden en de omvang met krijgt op de stoep van Mandeville (Westhaven, Gouda) getekend. Op dat moment wordt meteen duidelijk de onvoorstelbare omstandigheden waarin een overtocht vanuit Afrika naar Amerika werd gemaakt.
De studenten hebben gekozen voor een interactieve collectie waarbij door middel van artificial intelligence en augmented reality de bezoeker letterlijk het slavenschip betreedt zoals deze – met slaven – was ingericht.
Voor de bouw hebben studenten tal van ondernemingen uit de regio Rotterdam benaderd. Om de kosten laag te houden, is niet gekozen voor een 100% exact kopie zoals de bijvoorbeeld de Batavia. Visueel zal de bezoeker geen verschil zien, maar er wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van een stalen kiel (onzichtbaar) om kosten te besparen.
De herbouw van de ‘Leusden’ kan gerealiseerd worden op de kleine werf naast het Goudasfalt terrein te Gouda of – indien de werf in gebruik wordt genomen voor een ander doel – op het terrein van Goudasfalt. Daarbij is uitgegaan dat de herbouw tevens een leer- werkproject is.